Sinds juni 2024 heeft de Sint-Jan een 4-spels drukwindharmonium in bruikleen. Het harmonium is omstreeks 1870 gebouwd door Alexandre Père et Fils in Parijs, een gerenommeerde Franse harmoniumbouwer.
Tot 2016 stond dit instrument in de consistorie van de Grote– of St. Michaëlskerk te Zwolle. Vervolgens tot begin 2024 bij Jos Vlietstra, een verzamelaar van harmoniums. Hij heeft samen met Arie Schüller, harmoniumrestaurateur van naam en faam uit Woerden, het instrument gerestaureerd en de stemming van 422 Hz naar 440 Hz gebracht, zodat het geschikt is om met andere instrumenten samen te spelen. Het harmonium is voorzien van percussion, een ingebouwd hamertjessysteem, dat er voor zorgt dat de tongen meteen aanspreken zonder lucht uit de balgen.
De orgelbouwer
De firma Alexandre Père et Fils in Parijs was een van de grote namen in de Franse harmoniumbouw, samen met Debain en Mustel. In 1843, toen het patent voor het harmonium net door Debain was aangevraagd en geregistreerd onder de naam “Harmonium”, ontwierp en verkocht Alexandre zijn eerste instrumenten, onder de naam “Orgue-Mélodium”.Het succes werd bekroond met de toekenning van de eremedaille op de Wereldtentoonstelling van 1855. Twee andere gouden medailles werden aan het bedrijf uitgereikt op de Wereldtentoonstellingen van 1889 en 1900. In 1901 waren er 131.123 instrumenten gebouwd. Het bedrijf werd in 1907 overgenomen door de gebroeders Fortin. In 1955 kwam er een einde aan de productie van “Orgue-Mélodium”.
Het instrument in Gouda
Het harmonium is een palissander houten meubel en volledig afsluitbaar met serienummer 72179. De afmetingen zijn 66 cm breed, 118 cm lang en 100 cm hoog. Het instrument heeft een klavieromvang C-c4 (5 octaven) met totaal 15 registers waarvan 9 sprekende registers. De diskant begint vanaf f1. Het drukwindharmonium is zeer geschikt om solo manualiter harmoniummuziek op te spelen, maar zeker ook om gebruikt te worden in de begeleiding van (koor-)zang of als solo instrument in combinatie met andere instrumenten tijdens concerten.
Dispositie
Sourdine *
Forte
Basson *
Clairon *
Bourdon *
Percussion ou Cor Anglais *
Grand Jeu
Expression
Percussion ou Flute *
Clarinette *
Fifre *
Hautbois *
Céleste *
Forte
Tremolo
* sprekend register